Jednym z cenionych zawodów jest mediator sądowy. Pełnienie tej funkcji wymaga odpowiednich predyspozycji, a także dużej empatii i znajomości prawa. Sprawdź, jak zostać mediatorem i co powinieneś wiedzieć o tym zawodzie.
Odpowiednie poprowadzenie procesu mediacji zwiększa szanse na skuteczne i ugodowe zakończenie konfliktu. Rozwiązanie sporu wymaga odpowiedniej wiedzy merytorycznej z zakresu prawa i mechanizmów regulujących dany rynek, a także wysokiego zrozumienia obu stron konfliktu. Właśnie dlatego mediatorzy stawiają na węższe specjalizacje i decydują się na pracę w obszarze, który jest dla nich najbardziej interesujący lub mają o nim większą wiedzę. Jak zostać mediatorem?
Kim jest mediator sądowy?
Mediator to osoba, która na co dzień zajmuje się procesem mediacyjnym. Pełni zatem rolę pośrednika pomiędzy stronami zaangażowanymi w konflikt. W zakresie kompetencji i obowiązków mediatora jest próba doprowadzenia do ugodowego rozwiązania. To sprawia, że osoba taka powinna mieć wiedzę i umiejętności z takich dziedzin jak: prawo, psychologia, socjologia, komunikacja, a także wysoko rozwinięte kompetencje miękkie. Musi on dobrze zrozumieć argumenty obu stron i powody konfliktu oraz doprowadzić do zakończenia akceptowanego i optymalnego dla każdego. To niezwykle trudne zadanie, które wymaga dużego wyczucia i wiedzy w zakresie ludzkich emocji. Oczywiście w pracy w zawodzie pomaga doświadczenie praktyczne, które nabywa się wraz z kolejnymi latami. Ze względu na specyfikę pracy osoby mediatora, często łączona jest z podstawowym zajęciem prawnika czy psychologa.
Rodzaje mediacji
Tak jak wspomniano, istnieją różne dziedziny mediacji. Na podstawie tego wyróżnia się prowadzenie mediacji w sprawach:
- cywilnych;
- karnych;
- gospodarczych;
- rodzinnych;
- pracowniczych;
- szkolnych/rówieśniczych.
Ponadto każdy z tych rodzajów można dodatkowo podzielić na pozasądowe i sądowe, czy też bezpośrednie i pośrednie (uzależnione od sposobu komunikacji stron sprawy). Jeżeli chcesz zostać mediatorem, to do wyboru masz: sądowego mediatora i rodzinnego mediatora.
Postępowanie w przypadku osób nieletnich
Prowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnich jest uregulowane przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 2001 r. Według niego proces ten może prowadzić tylko osoba, która jest godna zaufania i ma ukończone 26. lat. Jednocześnie jej działania są zgodne z etyką zawodową. Przy tego typu procesach sąd przy orzekaniu bierze pod uwagę wynik postępowania i ewentualną ugodę, jednak nie ma obowiązku jej zaakceptować.
Jak zostać mediatorem?
Podstawowym dokumentem określającym wymogi formalne, które muszą spełnić przyszli mediatorzy, jest Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 2003 roku. Według niego wymagania stawiane mediatorom to m.in.:
- ukończenie 18. roku życia (w przypadku mediacji cywilnych);
- ukończenie 26. roku życia (w przypadku: mediacji gospodarczych i pozostałych);
- posiadanie pełni praw publicznych i cywilnych (zapis w kodeksie postępowania cywilnego);
- obywatelstwo polskie;
- posiadanie wiedzy i umiejętności, które pozwalają na wykonywanie zawodu;
- bycie niekaranym za przestępstwa umyślne.
Ponadto według wymogów ustawowych osoba taka zobowiązana jest do odbycia szkolenia bazowego w zakresie mediacji. Szkolenie trwa 40 godzin i kandydat musi je mieć ukończone, zanim rozpocznie pracę w zawodzie. To podstawowe wymogi formalne, które są niezbędne do tego, aby być stałym mediatorem. W Polsce funkcjonują Ośrodki Mediacyjne. Każdy z nich może mieć nieco inne standardy przyjmowania w swoje szeregi mediatorów oraz w zakresie wymogów, które muszą oni spełniać.
Wykształcenie
Mediatorem mogą zostać tylko osoby, które ukończyły studia wyższe. Wysoko cenione są umiejętności mediatorów, którzy ukończyli kierunki związane z: socjologią, psychologią, resocjalizacją i pedagogiką. Dobrym wyborem okazują się także studia podyplomowe specjalistyczne z mediacji. W ich trakcie potencjalni kandydaci zdobywają wiedzę, która później przydaje się podczas praktyki zawodowej. Ponadto osoby zainteresowane pracą na stanowisku mediatora, mogą skorzystać z oferty profesjonalnych kursów i szkoleń. Ciekawą ofertę w Polsce posiada m.in. Polskie Centrum Mediacji. Obecnie nie ma systemu certyfikacji dla tego zawodu.
Wpis na listę
Ostatnim etapem jest wpis na listę mediatorów uprawnionych do przeprowadzania postępowania w Sądach Okręgowych. Takie listy otrzymuje prezes Sądu Okręgowego, a następnie na ich podstawie może zdecydować się na skorzystanie z usług osób, które znajdują się na liście stałych mediatorów.
Na jakie zarobki można liczyć w zawodzie?
Mediator to zawód wolny. Koszty mediacji pokrywają strony konfliktu. Mediatorzy często decydują się na łączenie tego zajęcia z podstawowym źródłem utrzymania, jednak w przypadku wysokiej klasy specjalistów, może to być ich główny zawód. Zarobki mediatorów w Polsce mogą być różne. Zgodnie z przepisami z 2005 roku w przypadku rozstrzygania spraw majątkowych, gdy nie ma konieczności określania wartości sporu, na pierwsze posiedzenie mediatorowi przysługuje 60 PLN, a za każde kolejne 25 PLN. Oczywiście proces może być rozliczany w różny sposób. Wśród specjalistów dominują stawki godzinowe lub ryczałtowe, które negocjowane są indywidualnie.
Praca mediatora wymaga zgodności z prawem, jednak może być ciekawym zajęciem dla osób, które pracują na pograniczu prawa i psychologii. Jednocześnie stanowi ona atrakcyjne źródło przychodów i dobrze przygotowanie do kariery adwokackiej. Osoby na tym stanowisku muszą posiadać określony zestaw cech, a także spełnić szereg wymogów formalnych.
Sprawdź zarobki w poszczególnych zawodach
