Jeżeli twoją pasją jest kultura i sztuka zapewne zastanawiasz się, jak wygląda kwestia znalezienia pracy w tym sektorze. Nie jest to wyzwanie łatwe, ale jak najbardziej możliwe. W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jak znaleźć pracę w kulturze, jakie zawody są z nią związane i na jakie wynagrodzenie możemy w związku z pracą w świecie kultury i sztuki.
Praca w kulturze — na czym polega?
Pierwszym skojarzeniem z pracą w dziale kultury jest zawód artysty. Jest to skojarzenie dobre, ale przedstawia tylko wąski zasób możliwości pracy w instytucjach kulturalnych. Instytucje kultury są zróżnicowane; od kin, teatrów i muzeów, po domy kultury, archiwa czy ogniska artystyczne. Potrzebni są też specjaliści z różnorodnych dziedzin, aby wspomniane placówki mogły sprawnie funkcjonować. Do przygotowania koncertu w filharmonii, czy spektaklu w teatrze potrzeba często kilkadziesiąt osób.
Najlepszym sposobem na to, aby poczynić pierwsze kroki w branży kulturalnej, jest podjęcie stażu, lub praktyk. Jest to najpowszechniejsza i najskuteczniejsza forma zdobywania pierwszych doświadczeń w pracy i możliwość zaprezentowania pracodawcy swoich umiejętności i predyspozycji. Dzięki podjętej praktyce zawodowej zapoznasz się z samą branżą, obowiązkami i będziesz mieć duże szanse na zdobycie oferty stałej współpracy już po zakończeniu stażu.
Praca w kulturze — stanowiska
Żeby zdać sobie sprawę z różnorodności stanowisk oferowanych przez sektor kulturalny, najprościej będzie przejrzeć popularne portale z ofertami pracy jak; pracuj.pl, olx, gumtree, jooble, czy indeed. Z inicjatywy Narodowego Centrum Kultury powstał także portal pracujwkulturze.pl, który wyodrębnienia specyficzny obszaru na rynku zatrudnienia, jakim jest sektor kulturalny. Ambicją tego portalu jest integracja środowiska kulturalnego nie tylko pracowników, ale również pracodawców. Pozwala to na skuteczniejszą realizację procesu rekrutacyjnego, co jest korzyścią dla obu stron.
Według raportu ESSnet-Culture zawodów kultury możemy wymienić aż 34, a są to między innymi: architekci, aktorzy, plastycy, muzycy, projektanci mody, nauczyciele muzyki, dziennikarze, prezenterzy radiowi i telewizyjni, filolodzy, operatorzy kamer, fotografowie, czy pracownicy muzeów i bibliotek. Na kulturę można też spojrzeć nie tylko od strony artystycznej, ale także biznesowej — można w sektorze kulturalnym zajmować się zarządzaniem, promocją, czy reklamą. Jak zatem widać, liczba opcji dostępnych w branży kultury i sztuki jest bardzo wysoka. Wszystko zależy od naszych zainteresowań, umiejętności, doświadczenia i wykształcenia.
Praca w kulturze — zarobki
Według badań zatrudnienie w sektorze kultury w 2015 roku wyniosło 300 tys. osób, co oznaczało niecałe 2% wszystkich zatrudnionych w naszym kraju. Sektor kultury stanowi jeden z mniejszych sektorów polskiej gospodarki (10-krotnie mniejszy w porównaniu do przemysłu przetwórczego pod względem zatrudnionych osób), ale przynosi większe zyski do budżetu państwa niż np. górnictwo, i wynosi 30 mld złotych rocznie. Czy wobec tego w kulturze zarabia się dużo?
Specyfika pracy w instytucjach kultury jest taka, że znaczna część wynagrodzenia wielu pracowników związana jest z działaniami artystycznymi, animacyjnymi i edukacyjnymi, za które przyznawane są dodatkowe honoraria i premie. Według Wydziału Kultury Urzędu Miasta Poznania podstawa wynagrodzeń pracowników kultury mieści się w granicach od 3000 do 5000 zł brutto, podczas gdy mediana płacy w warszawskiej kulturze w roku 2019 to 4536 złotych brutto, czyli około 3227 złotych na rękę. Na konkretnych stanowiskach pracy w sektorze kultury i sztuki podstawowe wynagrodzenia miesięczne brutto wyglądają następująco: animator kultury zarobi 3000 zł, bibliotekarz 3180 zł, muzyk orkiestrowy 4150 zł, a fotograf freelancer 4900 zł.
Praca w kulturze — wady i zalety
Wadami pracy w sektorze kultury i sztuki może być dla niektórych niestandardowy czas pracy: ze względu na specyfikę wydarzeń kulturalnych niejednokrotnie trzeba pracować wieczorami, nocami, w święta, weekendy, a także możemy mieć do czynienia z częstymi wyjazdami. Wynagrodzenia w niektórych instytucjach kultury także wydają się niższe od średnich zarobków krajowych, zwłaszcza na początku naszej kariery zawodowej.
Jednak zalet pracy w kulturze jest więcej! Przede wszystkim, jeżeli interesuje Cię kultura, to będziesz realizować swoje pasje, rozwijać się zarówno zawodowo, jak i kreatywnie oraz poznawać szereg ciekawych osób, nawiązując przy tym znajomości zawodowe przydatne w przyszłości. Wynagrodzenie w kulturze zależy w dużej mierze od działań artystycznych, czy animacyjnych — im większa nasza kreatywność, tym lepsze zarobki. Wyjazdy związane z pracą artystyczną dają nam możliwość poznawania nowych, ciekawych miejsc, w których możemy znaleźć inspirację do naszej pracy twórczej w kulturze.
Pamiętaj! Warto też wykorzystać potęgę internetu. Jeżeli pasjonuje nas kultura i sztuka możemy publikować o niej teksty na blogu, Facebooku, czy Twitterze, nagrywać filmy na YouTube, czy chwalić się swoimi artystycznymi fotografiami na Instagramie. W ten sposób zbudujemy swoje portfolio, którym będziemy mogli się pochwalić pracodawcy na rozmowie rekrutacyjnej i zwiększyć szansę na zatrudnienie.
Sprawdź zarobki w poszczególnych zawodach
