Jak zostać tłumaczem? Wskazówki dla początkujących

Chcesz wiedzieć, jak zostać tłumaczem? Studia filologiczne to niejedyny sposób na zdobycie potrzebnych kompetencji. Poznaj możliwości kariery w zawodzie tłumacza!

Dobrze znasz języki obce, masz szerokie zainteresowania i szybko się uczysz – czy to wystarczy, by zajmować się tłumaczeniami. Sprawdź, jak zostać tłumaczem. Dowiedz się, jakie studia warto ukończyć i co zrobić, by twoja kariera była udana.

Jaki poziom znajomości języka jest potrzebny, by pracować jako tłumacz?

Przede wszystkim praca jako tłumacz wymaga biegłej znajomości dwóch języków – bo taki specjalista wykonuje najczęściej tłumaczenia w obie strony. Czy skoro język polski jest twoim językiem ojczystym, to wystarczy, by wykonywać profesjonalne tłumaczenia? Sama znajomość języka to nie wszystko. Potrzebny jest jeszcze bogaty zasób słownictwa (także specjalistycznego), umiejętność dostosowania stylu do sytuacji, często również kreatywność językowa.

Podobnych kompetencji będziesz potrzebować również w przypadku języka obcego. Na jakim poziomie powinieneś go znać? Sami tłumacze mówią, że powinien to być poziom C2 lub wyższy.

Jak zostać tłumaczem bez studiów językowych – czy to możliwe?

Formalnie nie potrzebujesz studiów lingwistycznych (ani nawet jakichkolwiek studiów wyższych), by móc pracować jako tłumacz. Są osoby, które uczą się języka i zdobywają kompetencje translatorskie na własną rękę. Możesz sobie pomóc, czytając literaturę w oryginale, oglądając filmy, tworząc samodzielnie treści w obcych językach. Bardzo pomocny jest także żywy kontakt z językiem – tłumaczami często są osoby, które przez pewien czas mieszkały za granicą.

Warto jednak podkreślić, że studia na wybranej filologii lub na lingwistyce stosowanej mogą być bardzo pomocne. Jeśli zastanawiasz się, jak zostać tłumaczem i chcesz spróbować pracy w zawodzie, warto pomyśleć o takiej edukacji. Ukończenie studiów zapewnia znajomość języka na poziomie C2. To nie wszystko – na większości filologii możesz wybrać specjalizację translatorską. Na zajęciach w ramach tej specjalizacji przygotujesz się do pracy w zawodzie tłumacza. Poznasz techniki tłumaczeniowe, odmiany tłumaczeń, teorię przekładu. Będziesz mógł w praktyce nauczyć się tłumaczenia tekstów literackich i użytkowych.

Jakich dodatkowych umiejętności potrzebujesz, by zostać tłumaczem?

Jak zostać tłumaczem, który nie narzeka na brak pracy i może wybierać dla siebie najbardziej atrakcyjne zlecenia? Kluczem do sukcesu jest specjalizacja. Bycie tłumaczem „od wszystkiego” to dobry pomysł tylko na początku kariery, gdy szukasz dla siebie odpowiedniej ścieżki lub gdy jesteś zmuszony do przyjmowania każdego zlecenia. Jeśli chcesz być naprawdę dobrym tłumaczem, warto jak najszybciej zastanowić się, w jakich obszarach chcesz się specjalizować. Dotyczy to także formy tłumaczeń – do wyboru masz:

• tłumaczenia ustne – symultaniczne (kabinowe) i konsekutywne;
• tłumaczenia pisemne – tekstów literackich i użytkowych, dokumentów, prac naukowych, stron internetowych i innych treści.

Specjalność tłumacza to również tematyka, którą się zajmuje i którą zna na poziomie eksperckim. Gdy chcesz zostać dobrym tłumaczem, warto skupić się na danej dziedzinie, np.:

• prawie;
• medycynie;
• farmacji;
• marketingu;
• budownictwie;
• nowych technologiach;
• finansach i ekonomii.

Niektórzy tłumacze decydują się na bardzo wąską specjalizację, np. zajmują się tłumaczeniem wyłącznie dokumentów samochodowych, patentów, dokumentacji medycznej czy materiałów dotyczących leków. To wcale nie musi być ograniczeniem. W obszarach takich jak medycyna, farmacja czy prawo szczególnie ceni się znajomość słownictwa branżowego, precyzję i doświadczenie, a tacy specjaliści są na wagę złota.

Ścieżki kariery dla tłumacza – biuro tłumaczeń, korporacja, własna działalność

Chcesz wiedzieć, jak zostać tłumaczem – ale czy zdajesz sobie sprawę, że praca tłumacza ma wiele odmian? Wśród dostępnych możliwości znajdziesz zarówno takie, które będą odpowiadały uwielbiającym kontakt z ludźmi ekstrawertykom, jak i introwertykom lubiącym pracować w domowym zaciszu. Jako tłumacz możesz pracować na własny rachunek lub znaleźć dla siebie pracodawcę, który będzie zapewniał ci regularne zlecenia.

Gdzie możesz szukać dla siebie pracy w obszarze tłumaczeń?

• biura tłumaczeń – takie biura szeroko współpracują ze specjalistami z różnych dziedzin, możesz w nich liczyć na regularne zlecenia na tłumaczenia ustne lub pisemne, plusem takiego rozwiązania jest oszczędność czasu – nie musisz poświęcać go na samodzielne pozyskiwanie klientów, trzeba jednak liczyć się z nieco mniejszymi zarobkami niż przy pracy na własny rachunek;
• korporacje – firmy działające na rynku międzynarodowym często poszukują specjalistów na stanowisko tłumacza, aby ubiegać się o taką pracę, konieczna jest najczęściej nie tylko doskonała znajomość języka, ale również specjalizacja w danej dziedzinie i znajomość fachowej terminologii, praca w dużej firmie daje stabilność zatrudnienia i często także możliwość rozwoju;
• własna działalność – jako freelancer masz dużą swobodę w doborze charakteru i tematyki zleceń, możesz rozwijać się w wybranym kierunku i pracować tyle, ile chcesz i potrzebujesz, trzeba jednak pamiętać, że to ty odpowiadasz za pozyskiwanie klientów i za własne zarobki.

Jak zostać tłumaczem przysięgłym?

Aby pracować jako tłumacz zwykły, nie potrzebujesz żadnych uprawnień. Inaczej jest, gdy chcesz wykonywać tzw. tłumaczenia uwierzytelnione. Jak zostać tłumaczem przysięgłym? Uprawnienia otrzymują osoby, które zaliczą z pozytywnym wynikiem egzamin państwowy. Oprócz tego konieczne są:

• posiadanie obywatelstwa Polski, kraju należącego do UE lub EFTA;
• znajomość języka polskiego w stopniu biegłym;
• posiadanie tytułu magistra filologii wybranego języka lub ukończenie odpowiednich studiów podyplomowych;
• pełna zdolność do czynności prawnych.

Kompetencje do pracy w zawodzie tłumacza zdobywa się latami. Czy warto? Zdecydowanie tak! Tłumaczenia to atrakcyjna, dająca wiele okazji do rozwoju dziedzina, w której nie będziesz narzekać na brak zleceń!