Internauci często zastanawiają się, co powiedzieć lekarzowi, by dostać L4 na określony czas. W rzeczywistości nie ma żadnego „taryfikatora”, który na sztywno uzależniałby jego długość od choroby. Zobacz, jak działa system zwolnień lekarskich!
Bez względu na formę informacje o każdym L4 i pracowniku na chorobowym trafiają do elektronicznego systemu. Dzięki temu lekarz czasami nie musi w ogóle oglądać pacjenta – teleporada medyczna i wywiad medyczny online mogą być wystarczającą podstawą, by stwierdzić czasową niezdolność do pracy. Lekarze mają dostęp do historii leczenia pacjentów, choć czasami potrzebują wglądu do szczegółowej dokumentacji medycznej lub dodatkowych badań. Decyzję o wystawieniu L4 (lub odmowie) oraz jego długości podejmują na podstawie stanu zdrowia pracownika i indywidualnych rokowań. Ktoś upora się z chorobą w tydzień, inna osoba z tą samą przypadłością może potrzebować znacznie więcej czasu.
Długość zwolnienia lekarskiego zależy od dolegliwości i historii pacjenta
Specjalizacja lekarza, który rozpatruje dany przypadek, nie ma tutaj najmniejszego znaczenia. Lekarz rodzinny ma tutaj identyczne pole manewru, co neurolog, chirurg-ortopeda, kardiolog, psychiatra lub ktokolwiek inny.
W ciągu roku pracownik może przebywać na L4 przez 182 dni – w przypadku kobiet w ciąży i osób chorujących na gruźlicę limit zwiększa się do 270 dni. Jeżeli ktoś wykorzysta „pełną pulę” zwolnienia lekarskiego, a nie powróci do pracy, nie będzie otrzymywać już żadnych świadczeń. Musi się też liczyć z możliwością utraty zatrudnienia.
Różnice pojawiają się przy wystawianiu L4 z datą wsteczną. Bez rozróżnienia na zwolnienie L4 przez internet i papierowe dokumenty przekazywane pracodawcy, który nie korzysta z Platformy Usług Elektronicznych ZUS-u. Wszystkie informacje o pracownikach na chorobowym znajdują się we wspólnym systemie. Standardem są L4 obejmujące maksymalnie 3 wcześniejsze dni. Wyjątki to:
- zwolnienia lekarskie od psychiatrów – bez górnego limitu;
- min. dwutygodniowa hospitalizacja ubezpieczonej osoby – zwolnienie lekarskie wystawiane co 14 dni.
Opiekuńcze L4 – ile pracy można poświęcić dla opieki nad bliskimi?
Podstawowy wymiar urlopu opiekuńczego na dziecko do 14. roku życia to 2 dni robocze w roku kalendarzowym. Czasami to zdecydowanie za mało – jeżeli pracownik nie ma nikogo innego, kto mógłby zająć się niepełnoletnią pociechą, może starać się o zwolnienie lekarskie na dziecko. Podobna możliwość istnieje, jeżeli więcej uwagi wymaga ktoś dorosły w rodzinie (małżonek, rodzice, teściowie itd.).
Długość opiekuńczego L4 zależy od wieku osoby, której poświęca się swój czas:
- do 14 lat – maks. 60 dni rocznie;
- 14–18 lat – 14 dni, dla dzieci niepełnosprawnych 30 dni w ciągu roku;
- powyżej 18 lat – 14 dni na rok.
Nawet jeśli ktoś z rodziny stale przebywa w domu, nie znaczy to, że może opiekować się chorym dzieckiem czy rodzicem. Jeżeli współmałżonek przebywa na zwolnieniu lekarskim z powodu własnej choroby, można otrzymać opiekuńcze L4 na dziecko, matkę, dziadka itd. W takiej sytuacji trzeba zadbać o załączenie odpowiednich dokumentów, by móc pobierać należne świadczenia z tytułu ubezpieczenia.
Dzienne, tygodniowe czy wielomiesięczne zwolnienie L4 trzeba wykorzystać zgodnie z przeznaczeniem
System informatyczny ułatwia zarówno uzyskanie zwolnienia lekarskiego, jak i przeprowadzenie kontroli jego zasadności. Pracownik musi wskazać adres, pod jakim będzie przebywać w trakcie swojego chorobowego. Jeśli nie będzie go na miejscu, kiedy przyjdą przedstawiciele pracodawcy lub ZUS-u, może mieć poważne problemy – zwłaszcza jeśli otrzymał zwolnienie lekarskie z kodem 1. Kategoria 2 daje nieco więcej swobody, ale to nie znaczy, że pacjent może robić wszystko, czego dusza zapragnie.
Dążenie do jak najszybszego powrotu do zdrowia i wykonywania obowiązków to prawny obowiązek pracownika na zwolnieniu lekarskim. Wakacje, remont, inne zajęcia zarobkowe czy symulowanie choroby mogą zakończyć się odebraniem świadczeń, naliczeniem odsetek i rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Lepiej nie koloryzować podczas rozmowy z lekarzem lub wypełniania formularza – być może do oceny L4 zostanie powołana zewnętrzna komisja lekarska.
Sprawdź zarobki w poszczególnych zawodach
