Praca w gastronomii – czy warto pracować w branży gastronomicznej?

Praca w gastronomii jest ciężka, ale może przynieść sporo satysfakcji i pieniędzy. Sprawdź, w jakim zawodzie się widzisz, czego się spodziewać i jak się przygotować.

Chciałbyś pracować w branży gastronomicznej, ale nie wiesz z czym to się je? Zastanawiasz się, jak wygląda praca szefa kuchni, kelnera, barmana czy baristy? W poniższym artykule znajdziesz wszystkie niezbędne informacje na temat:

• zawodów w branży gastronomicznej,
• wymaganych kwalifikacji w pracy kucharza, kelnera i innych,
• zarobków pracowników gastronomii,
• wad i zalet pracy w restauracjach i barach,
• serwisów z ofertami pracy w gastronomii.

Praca w gastronomii – kto pracuje na kuchni?

Kuchnia to serce każdej restauracji. To tam powstaje to, co najważniejsze – jedzenie. Przygotowuje je zwykle sztab ludzi składający się z kilku do kilkunastu osób, w zależności od rozmiarów restauracji. W najbardziej wywołanych miejscach spotkać można osobnych speców od sosów, mięs i przystawek. Natomiast w klasycznej kuchni pracują zwykle osoby zatrudnione na stanowiskach:

• Pomocy kuchennej,
• Kucharza,
• Szefa kuchni.

Są to odrębne funkcje, a jednocześnie szczeble awansu w zawodzie kucharza. By rozpocząć karierę w tej profesji, najlepiej ukończyć technikum gastronomiczne, a następnie szlifować swoje umiejętności pod okiem jak najlepszych szefów kuchni. Jak to zrobić? Zaczynając swoją ścieżkę zawodową właśnie od pracy pomocy kuchennej, która odpowiada za zmywanie, obieranie warzyw i inne proste czynności, a przy okazji może właśnie przyglądać się pracy mistrzów gotowania.

Co istotne, niezależnie od tego, jak wykwalifikowany i rozchwytywany jest kuchmistrz oraz jak wysokie stanowisko pełni, każda osoba pracująca na kuchni musi mieć ważną książeczkę zdrowia na potrzeby sanitarno-epidemiologiczne.

Zarobki kucharzy

Pomocnik, który dopiero zaczyna swoją przygodę z gotowaniem, może liczyć na miesięczne zarobki w przedziale 1900-2500 zł na rękę. Kucharze zarabiają średnio 3000-6000 zł netto za miesiąc w zależności od doświadczenia oraz rodzaju lokalu i miasta, w jakim się on znajduje. Płace szefów kuchni wynoszą średnio 4000 zł netto, ale najlepsi z nich w renomowanych restauracjach zarabiają nawet 20 000 zł netto miesięcznie.

Praca w gastronomii – kto obsługuje klientów?

Pracownikami na pierwszej linii frontu w większości lokali są kelnerzy i barmani. W ostatnich latach popularność zyskały też zawody baristy i sommeliera. Praca w każdym z tych zawodów polega przede wszystkim na obsłudze klienta. Liczy się prezencja, znajomość karty dań i/lub napojów, wysoka kultura osobista oraz komunikatywność. Osoby zatrudnione na tych stanowiskach łączy także to, że niezależnie, czy są zatrudnione na stałe czy do pracy sezonowej, powinny posiadać ważną książeczkę sanepidowską. Czym zatem się różnią?

• Kelner to osoba obsługująca gości przy stoliku w restauracji, tawernie lub kawiarni. Może też być pracownikiem domu weselnego i serwować dania i napoje podczas imprez okolicznościowych. Kelnerzy w restauracjach na ogół mają „swoje stoliki”, które obsługują, a więc od początku do końca zajmują się gośćmi siedzącymi w danym miejscu – prowadzą ich do stolika, podają kartę dań i napojów, doradzają, odpowiadają na pytania, zbierają zamówienia, przynoszą posiłki i napoje, sprawdzają, czy wszystko smakuje, a na koniec przynoszą rachunek i sprzątają stolik.

• Barman również obsługuje klientów, jednak w związku z charakterem pracy w barze, nie rusza się zza swojej lady i sprzedaje tylko napoje (ewentualnie przekąski). Od kelnera różni się też tym, że sam przygotowuje to, co serwuje, a więc poza nalewaniem i podawaniem trunków, miksuje też drinki.

• Barista to specjalista od kawy, a zatem zazwyczaj spotkasz się z nim w kawiarniach. Potrafi doradzić klientom rodzaj ziaren i parzenia w zależności od ich preferencji smakowych, a poza tradycyjnym espresso i cappuccino umie przygotować także kawę z chemexa czy aeropressa.

• Sommelier jest natomiast znawcą win. Jego zadaniem jest doradzanie w tej kwestii gościom. Sommelierów można spotkać głównie w ekskluzywnych restauracjach i winiarniach.

Niezbędne kwalifikacje

By wykonywać powyższe zawody, nie trzeba kończyć studiów ani nawet specjalnej szkoły średniej. Odpowiednie kwalifikacje oraz niezbędną wiedzę zapewniają szkolenia prowadzone przez organizacje takie jak:

• Ogólnopolska Szkoła Barmanów
• Międzynarodowa Szkoła Barmanów i Sommelierów
• Centrum Szkoleń i Certyfikacji WSG
• Warszawska Szkoła Baristów
• Akademia Kelnerska

Kursy barmańskie, kelnerskie, baristyczne i sommelierskie trwają zwykle od dwóch dni do dwóch tygodni. Ich koszt wynosi od 300 zł do 1500 zł. Zdarza się, że pracodawcy zapewniają takie przeszkolenie już zatrudnionemu personelowi, jednak osoby z odpowiednim certyfikatem na pewno znajdą pracę szybciej.

Zarobki obsługi lokali gastronomicznych

Pracownicy restauracji, barów, pubów, kawiarni i winiarni otrzymują zwykle stawki godzinowe. Na stanowiskach bardzo często pracują studenci, którzy nie zawsze przepracowują cały etat, trudno więc uśrednić miesięczne płace. Ponadto większość pracowników w gastronomii może liczyć na napiwki klientów, które nie wliczają się do oficjalnego wynagrodzenia. Przodują w tej kwestii kelnerzy, którzy nierzadko są w stanie uzbierać z napiwków „drugą wypłatę”.

Praca w gastronomii – kadra zarządzająca

Poza wymienionymi zawodami w gastronomii pracuje także szereg innych osób, których nie widać, a których praca jest niezbędna, by restauracja czy pub mogły właściwie funkcjonować. Jest to tak zwana kadra zarządzająca, do której należą managerowie, kierownicy sali, kierownicy zmian, szefowie barów i oczywiście restauratorzy.

Zadaniem kierowników niższego szczebla (zmiany, sali lub baru) jest nadzorowanie czystości miejsca pracy i zasad BHP, sporządzanie grafików, delegowanie zadań, przyjmowanie rezerwacji i rozmieszczanie gości na sali (w restauracjach), bezpośrednia komunikacja z pracownikami, a także z gośćmi w razie ich skarg lub innych problemów. Do ich obowiązków należy także szkolenie nowych pracowników. Na kierowników awansują zwykle członkowie załogi. Mogą mieć wykształcenie wyższe, ale nie jest ono wymagane.

Managerowie w branży HoReCa akceptują harmonogramy pracy, zajmują się finansami, przeprowadzają rozmowy kwalifikacyjne i decydują o zatrudnianiu i zwalnianiu pracowników. Reprezentują także firmę na zewnątrz – dbają o jej promocję, kontaktują się z dostawcami, jeżdżą na targi. By zostać managerem restauracji, warto mieć doświadczenie w gastronomii oraz wykształcenie wyższe.

Zarobki kierowników i managerów

Zgodnie z informacjami udostępnionymi w 2021 roku, kierownicy sali lub baru zarabiają średnio 2600-4000 złotych netto miesięcznie. Managerowie restauracji mogą liczyć na nieco wyższe miesięczne zarobki. Wynoszą one od 2900 zł do 4500 zł netto za miesiąc pracy.

Wady i zalety pracy w branży gastronomicznej

Trudno ukryć, że praca w gastronomii ma wady. Jest ciężką pracą fizyczną, w której trzeba ciągle się uśmiechać i dogadzać ludziom, którzy często traktują obsługę z góry. Z punktu widzenia pracowników do największych minusów należą:

• długie zmiany (trwające często do 12 godzin),
• praca 7 dni w tygodniu (także w soboty, niedziele i święta),
• nieuprzejmi i trudni klienci,
• fizyczne zmęczenie.

Zalet również nie brakuje. Do największych z nich należą dość wysokie zarobki (po wliczeniu napiwków) w stosunku do wymagań wobec kandydatów ubiegających się o pracę. Najczęściej wymienianymi plusami pracy w branży gastronomicznej są:

• napiwki,
• elastyczny grafik, który da się pogodzić z nauką,
• brak wymagań odnośnie wykształcenia czy doświadczenia,
• darmowe obiady (w niektórych restauracjach).

Praca w gastronomii – gdzie jej szukać?

Najprostszym i najszybszym sposobem na znalezienie ofert jest wpisanie w wyszukiwarkę hasła „praca gastronomia”. Dzięki temu od razu otrzymamy listę wyników z różnych portali z ogłoszeniami.

Można również kolejno odwiedzać popularne serwisy z ogłoszeniami, takie jak Gumtree, Olx, Aplikuj.pl czy Pracuj.pl, i tam odpowiednio filtrować oferty, by wyświetlały się tylko te dotyczące pracy dla kelnerów, barmanów czy kucharzy.

Warto zaglądać także na strony internetowe poświęcone tylko i wyłącznie pracy w branży gastronomicznej. Serwisem tego typu jest na przykład gastrojob.pl.

Dobrym pomysłem będzie także wyszukanie na Facebooku grup zrzeszających pracowników gastronomii. Pracodawcy często korzystają z nich, by zamieścić ogłoszenie na temat rekrutacji.

Pamiętaj także o tradycyjnych formach poszukiwania pracy. Rozejrzyj się w swoim mieście, popytaj znajomych. Wiele lokali znajduje nowych pracowników, wywieszając kartkę na drzwiach, a wielu pracowników zdobywa pracę dzięki starej, dobrej poczcie pantoflowej.