Płatny urlop rodzicielski – czym różni się od urlopu macierzyńskiego?

Urlop rodzicielski rozpoczyna się po urlopie macierzyńskim. W przypadku narodzin jednego dziecka okres urlopu trwa 32 tygodnie, zaś w dla rodzica dwóch pociech może oznaczać aż do 34 tygodni wolnego. Kto ma możliwość wykorzystania wolnego? Jakie są formalności?

Z urlopu rodzicielskiego może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec, a uprawnieni są także rodzice adopcyjni. Jednak należy pamiętać, że wolne przysługuje tylko opiekunom, którzy mogą potwierdzić stałe zatrudnienie na umowę o pracę lub sami dobrowolnie opłacają składki chorobowe i to one są kluczowe. Korzystanie z urlopu jest dobrowolne w każdym przypadku. Każdy rodzic może skorzystać z urlopu rodzicielskiego, lecz nie musi, jeżeli nie ma takiej potrzeby bądź uważa, że powinien już pójść do pracy. Z tego urlopu może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec, jednak należy pamiętać, że dni wolne obojga rodziców zawsze się sumują. Gdy obie strony decydują się na tego rodzaju wolne w tym samym czasie, wówczas mają prawo do skorzystania z 16 tygodni urlopu. Jest również opcja podzielenia dni wolnych na maksymalnie 4 części, co w praktyce oznacza, że każda z nich ma aż po 8 tygodni. Ciekawym rozwiązaniem jest równy podział urlopu przez rodziców, którzy zadbają zarówno o kwestie ekonomiczne, jak i o swoje dziecko. Co jeszcze warto wiedzieć o korzystaniu z puli wolnego, która przysługuje bezpośrednio po urlopie macierzyńskim?

Kiedy przysługuje skorzystanie z urlopu rodzicielskiego i jaki jest okres urlopu? 

Pierwszą część urlopu rodzicielskiego można wykorzystać od razu po okresie urlopu macierzyńskiego, a pozostały czas zależy od wyboru opiekuna. Ważne, aby wykorzystać urlop wychowawczy do momentu, aż dziecko skończy 6 lat. Do tego czasu można dowolnie wybrać okres wolnego. Pamiętaj jednak, że aby móc wykorzystać urlop rodzicielski, najpierw trzeba skorzystać z urlopu macierzyńskiego.

Obie opcje łączy zasiłek macierzyński, który niewątpliwie warto wykorzystać. Podczas tego okresu osobie, która regularnie płaci składki zdrowotne, przysługuje część jej wynagrodzenia na podstawie wymiaru czasu pracy. Wielu rodziców decyduje się na rok wolnego. Na początku rozpoczęcia urlopu otrzymują 20 tygodni macierzyńskiego, a następnie bezpośrednio po wykorzystaniu przysługuje im 32 lub 34 tygodnie urlopu rodzicielskiego i w ten sposób zyskują rok opieki nad swoją pociechą. 

Dodatkowa praca a wymiar urlopu

Zastanawiasz się, czy jest jakieś rozwiązanie, jeżeli nie możesz się podjąć decyzji, czy chcesz pracować, czy mieć wolne? W takim przypadku warto się zdecydować na umowę u innego pracodawcy na pół etatu. Jednak ta opcja wiąże się ze zmniejszonym zasiłkiem macierzyńskim, ponieważ w tym czasie zarabiasz. Jeśli pójdziesz do pracy na pół etatu, twój urlop rodzicielski skraca się aż o połowę.

Z informacji zapisanych w Kodeksie pracy wynika, iż w przypadku narodzin jednego dziecka urlop rodzicielski nie może być dłuższy niż 64 tygodnie. Gdy urodzi się drugie dziecko, urlop ten nie może być dłuższy niż 68 tygodni. Maksymalny wymiar zależy od liczby dzieci, które przyszły na świat.

Jak wygląda płatny urlop wychowawczy 2022 na umowie zlecenia?

Jeżeli jesteś matką i pracujesz na umowę zlecenia lub umowę o dzieło u innego pracodawcy niż jesteś zatrudniona na stałe, zyskujesz opcję pracy w wymiarze pełnego etatu. W ten sposób jednocześnie korzystasz z urlopu rodzicielskiego i zarabiasz na życie na podstawie innej umowy. Pamiętaj jednak, aby nie podejmować się wykonywania pracy podobnej do tej etatowej, ponieważ mogą grozić ci za to ogromne kary finansowe. Często są efektem zakazu konkurencji zawartego w umowie. Warto wybrać zupełnie inną dziedzinę niż do tej pory.

Jeśli jesteś ojcem, w twoim przypadku urlop rodzicielski działa niemal identycznie. Jednak jedynie kobieta ma prawo do 14 tygodni urlopu macierzyńskiego od narodzin dziecka, ponieważ podstawy wymiaru wskazują, że ten czas przysługuje wyłącznie matce. Zorganizowanie pozostałej części urlopu zależy już tylko od indywidualnych ustaleń opiekunów. Rodzice zawsze mogą przerwać urlop, lecz muszą być ubezpieczeni.

Wpływ urlopu rodzicielskiego na świadectwo pracy – wniosek o urlop

Urlop rodzicielski w pełni wpisuje się w świadectwo pracy. Pracodawca zawsze ma dokładny wgląd w liczbę tygodni, które zostały już wykorzystane w tym celu. Regulacje są zapisane w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 roku. Ustawa ta została zaktualizowana w 2016 roku i obowiązuje do dziś.

W ramach nowelizacji zdecydowano o wydłużeniu urlopu rodzicielskiego dla obojga opiekunów oraz o zlikwidowaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego, który wcześniej trwał 6 tygodni. Połączenie obu urlopów w jeden ułatwia rodzicom wspólną opiekę nad maluchem.

Jak poprawnie złożyć wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego? 

Najważniejszą kwestią jest, aby ubiegać się o urlop rodzicielski w terminie, ponieważ wpływa to na wysokość wypłacanego zasiłku rodzicielskiego. Odpowiedni czas na złożenie wniosku to 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. W ten sposób rodzic otrzymuje wysokość zasiłku w wymiarze 100% wynagrodzenia w przypadku urlopu macierzyńskiego. W przypadku urlopu rodzicielskiego otrzymuje 60% swojego dotychczasowego wynagrodzenia.

Warto pamiętać, że wniosek musi być złożony wyłącznie na papierze, nie może zostać on wysyłany drogą elektroniczną ani innym sposobem. Należy dostarczyć go do swojego obecnego pracodawcy, z którym łączy cię stosunek pracy na podstawie umowy o pracę. W przypadku gdy opiekun nie jest zatrudniony na umowę o pracę, ale sam opłaca składki zdrowotne, pisemny wniosek trzeba zanieść bezpośrednio do ZUS. Jeśli wnioskująca o urlop matka się uczy, może ubiegać o odroczenie obowiązku szkolnego.

Niezbędne dane we wniosku o urlop rodzicielski

Przy wypisywaniu wniosku należy zawrzeć niezbędne informacje.

1. Należą do nich data, miejscowość, twoje dane i dane pracodawcy (należy umieścić imię, nazwisko, nazwę firmy i zajmowane stanowisko).
2. Pamiętaj o zawarciu danych swojego dziecka. Mowa tutaj o imieniu, nazwisku oraz dacie urodzenia.
3. Następnie należy zadeklarować wymiar urlopu rodzicielskiego, na który składasz wniosek.
4. Dodatkowo rodzic musi dołączyć następujące dokumenty: 

• skróconą wersję odpisu aktu urodzenia dziecka, na które przysługuje zasiłek;
• informacje, czy wnioskuje się o urlop rodzicielski z tytułu narodzin, czy też przyjęcia dziecka na wychowanie; 
• oświadczenie do skorzystania z urlopu rodzicielskiego przez drugiego rodzica. Jest to szczególnie ważne, jeżeli jeden opiekun chce powrócić do pracy.

Wychowanie dzieci jest jak praca na pełen etat. Z tego względu po zakończeniu urlopu macierzyńskiego warto uzgodnić urlop rodzicielski z partnerem. Należy również wspomnieć o możliwości wykorzystania urlopu ojcowskiego. W ten sposób matka i ojciec mogą podzielić się obowiązkami i zająć się maluchem. Wspólny czas jest na wagę złota w okresie dorastania każdego dziecka. Opiekunowie sami decydują o podziale czasu pracy, według swoich indywidualnych potrzeb i możliwości życiowych.