Czym różni się urlop tacierzyński od urlopu ojcowskiego? Czy jest płatny?

Jeżeli właśnie zostałeś tatą, masz prawo wykorzystać swój urlop tacierzyński. Co różni go od urlopu macierzyńskiego? Sprawdź, w jaki sposób poprawnie złożyć wniosek i co trzeba w nim zawrzeć.

Ojciec dziecka może skorzystać z urlopu na podstawie złożonego pisemnego wniosku u swojego pracodawcy lub po zwróceniu się do ZUS, gdy prowadzi własną działalność gospodarczą i samodzielnie opłaca składki zdrowotne. Bez którego nie uda się uzyskać świadczenia, które przyznawane jest na samych zasadach jak zasiłek macierzyński. Informacje te pochodzą z artykułu 182(3) z Kodeksu pracy. Sama procedura nie powinna zająć wiele czasu, a korzyści odniesie zarówno ojciec, jak i dziecko.

Będzie ci przysługiwać urlop, jeżeli w oświadczeniu poprawnie umieścisz takie dane jak:

  • informacje o twoim miejscu pracy, dane firmy oraz stanowisko, które piastujesz;
  • wymiar urlopu, który planujesz wykorzystać;
  • dane ojca i matki dziecka;
  • datę urodzenia dziecka, jego imię i nazwisko;
  • oświadczenie pracownika – ojca wychowującego dziecko – czy wykorzystał z urlop ojcowski albo jego części
  • prawomocną decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję;
  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub dzieci;

Dodatkowo wspomnieć należy, że pracodawca niebędący płatnikiem zasiłków sporządza druk ZUS-Z3.

Kiedy złożyć wniosek o urlop tacierzyński?

Najważniejsze, aby złożyć wniosek maksymalnie 7 dni przed rozpoczęciem urlopu. Jeżeli dokument zostanie oddany w odpowiednim terminie, wówczas pracodawca musi uznać prawo do urlopu wychowawczego. Dodatkowo upewnij się, że regularnie opłacasz ubezpieczenia zdrowotne. To one są podstawą, dzięki której otrzymujesz wynagrodzenie podczas wolnego. Lojalne podejście wobec pracodawcy pozwoli ci później spokojnie wrócić do pracy. Skorzystaj z opieki nad dzieckiem maksymalnie przez 6 tygodni.

Zobacz też:  Czeka cię ślub lub narodziny dziecka? Wykorzystaj urlop okolicznościowy 2022!

Urlop tacierzyński a ojcowski

Pomimo mylącej nazwy urlop tacierzyński różni się od urlopu ojcowskiego. Urlop ojcowski przysługuje każdemu mężczyźnie, który podejmuje się wychowania dziecka, także w przypadku rodzica adopcyjnego. Urlop tacierzyński to tak zwany urlop okolicznościowy, który jest tylko częścią macierzyńskiego. Bierze się go, by spędzić z dzieckiem czasu. Wniosek pracownika zawsze zostanie pozytywne rozpatrzony, jeżeli jest zgodny z prawem i został złożony w odpowiednim terminie.

Możliwość korzystania z urlopu ojcowskiego mają wszystkie osoby zatrudnione, niezależnie od wymiaru godzin. Czas trwania urlopu ojcowskiego zawsze wynosi maksymalnie 2 tygodnie, czyli 14 dni kalendarzowych. Można go wykorzystać w pełni, lecz nie trzeba. To już zależy wyłącznie od preferencji i potrzeb świeżo upieczonego taty. Wolne w tak istotnym czasie to zwykle spora zaleta i wygoda dla wychowujących mężczyzn.

Ile wynosi zasiłek podczas urlopu ojcowskiego?

Za ten czas dostaniesz zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy, który oblicza się na podstawie średniej wysokości wynagrodzenia z 12 miesięcy lub ubezpieczenia chorobowego. Mężczyźni, którzy zdecydują się na wykorzystanie urlopu ojcowskiego, nie muszą obawiać się niższego wynagrodzenia. Pamiętaj, że zawsze matka dziecka i jego ojciec mogą równocześnie korzystać z urlopu macierzyńskiego i urlopu ojcowskiego. W takim przypadku okres ten jest dzielony na dwie osoby. Oboje rodzice mają prawo do opieki nad swoją pociechą. W każdym momencie jest możliwość rezygnacji z urlopu i powrotu do pracy.

Zgodnie z prawem Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek wypłacenia należytych składek maksymalnie do 30 dni od złożenia dokumentów, które są niezbędne, aby stwierdzić uprawnienie do zasiłku za urlop rodzicielski. Sam widzisz, że warto wykorzystać ten urlop i otrzymać wynagrodzenie o wysokości równej podstawie wymiaru zasiłku. Co ważne, na wykorzystanie urlopu ojcowskiego masz 2 lata od narodzin lub przysposobienia dziecka. Po tym okresie niestety przepada. 

Zobacz też:  Wczasy pod gruszą – sprawdź, jak uzyskać dodatkowe pieniądze na wakacje

Zgodnie z art. 184 kp za okres urlopu ojcowskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku. Zupełnie innymi prawami rządzi się ustalanie podstawy zasiłku macierzyńskiego u przedsiębiorców, gdzie znaczenie ma wysokość zadeklarowanej kwoty stanowiącej podstawę wymiaru składek.

Komu przysługuje urlop wychowawczy płatny?

Urlop tacierzyński przysługuje każdemu mężczyźnie, który został ojcem, jak również takiemu, który podjął się wychowania dziecka. Warto jednak pamiętać, że jest to przywilej, który nie musi zostać wykorzystany. Urlop przepadnie, gdy dziecko ukończy 24 miesiące. Pamiętaj, że urlop ojcowski przysługuje niezależnie od urlopu macierzyńskiego. Przysługuje wyłącznie ojcu, który wychowuje dziecko, co oznacza, że nie ma możliwości przekazania go komuś innemu. Jednak możesz podzielić się nim z prawną opiekunką dziecka lub matką biologiczną.

Urlop ojcowski a dodatkowe formalności

Choć z urlopów wciąż głównie korzystają mamy, ojcowie coraz częściej decydują się podjąć wyzwanie i sami opiekują się maluchem. Co ważne, chociaż urlop ojcowski przysługuje jedynie mężczyznom zatrudnionym na umowę o pracę lub płacącym samodzielnie składki zdrowotne, o zasiłek macierzyński mogą również ubiegać się zatrudnieni na umowę zlecenia czy umowę o dzieło. Jest to świetne rozwiązanie, szczególnie dla osób, które pracują w wolnym zawodzie i między innymi wykonują usługi.

Dodatkowo nie ma obowiązku bycia w związku małżeńskim z matką dziecka, aby móc skorzystać z urlopu ojcowskiego. Urlop ojcowski należy się więc także bez ślubu rodziców dziecka. Jednak, co jest bardzo istotne, ojciec dziecka, musi brać udział w wychowywaniu dziecka. To warunek niezbędny do otrzymania urlopu. Uprawnienie to nie przysługuje ojcu, który został pozbawiony praw rodzicielskich.

Kwestia długości urlopu tacierzyńskiego i ojcowskiego

Wychowanie dziecka w praktyce stanowi często pracę na pełen etat dla kobiet i mężczyzn. Warto dzielić się obowiązkami, a szczególnie tymi rodzicielskimi. Można zatem w ramach urlopu tacierzyńskiego odciążyć matkę swojego dziecka. W ten sposób każdy z opiekunów spędzi czas z maluchem i odciąży drugiego. W tym wszystkim należy uwzględnić indywidualną sytuację życiową każdej rodziny.

Zobacz też:  Komu przysługuje urlop na żądanie? Ile dni wolnego możesz wziąć w 2022 roku?

Zastanawiasz się, czy urlop ojcowski w przypadku urodzenia się bliźniaków jest dłuższy? Niestety, ale podwójna radość nie oznacza wydłużonego urlopu. Kodeks pracy nie uzależnia długości urlopu ojcowskiego od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie, tak jak to jest w przypadku urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jednak okres dwóch tygodni powinien być wystarczający, abyś zajął się opieką nad maluchem lub pomocą matce dziecka w pierwszych tygodniach po narodzinach, które nie są łatwe dla każdej kobiety.

Jeżeli właśnie zostałeś ojcem, nie czekaj i wykorzystaj swój urlop na opiekę nad maluchem. Razem z matką możesz równo podzielić się tym okresem w ramach urlopu tacierzyńskiego, aby pociecha cieszyła się obecnością obojga opiekunów. Przysługuje ci również urlop ojcowski, którego maksymalny wymiar wynosi 14 dni. Jeśli ten czas minie, matka twojego dziecka może część urlopu macierzyńskiego przekazać na ciebie. Powinna to być korzyść zarówno dla was, jak i dla malucha.


Marcin Szymański

Specjalista w branży HR, poza pracą interesuje się socjologią. Zajmuje go struktura zatrudnienia w Polsce oraz motywacje pracowników do wybrania danej ścieżki zawodowej.

Opublikuj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *