Myślisz o pracy w Służbie Celno-Skarbowej? Dowiedz się, jak zostać celnikiem – jakiego wykształcenia i umiejętności potrzebujesz. Przeczytaj nasze porady, a zyskasz większe szanse na sukces podczas rekrutacji!
Czy wiesz, że celnicy nie zawsze pracują na granicy? Zakres ich obowiązków jest znacznie szerszy. To wymagająca i często trudna praca, ale w zamian możesz liczyć na stabilne zatrudnienie i dodatkowe benefity finansowe. Jak zostać celnikiem? Sprawdź, gdzie składać dokumenty.
Jak zostać celnikiem? Jakie wymagania musisz spełnić?
Celnicy to urzędnicy zatrudniani przez Służbę Celno-Skarbową (która w 2017 roku zastąpiła inny organ, Służbę Celną). To instytucja państwowa, która podlega Ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej. Przepisy z tej ustawy jasno określają, jakie wymagania powinni spełniać kandydaci na funkcjonariuszy celno-skarbowych – bo tak oficjalnie nazywa się to stanowisko. Są to:
- polskie obywatelstwo;
- korzystanie z pełni praw publicznych;
- niekaralność – przyszły celnik nie może być skazany prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwa oraz za umyślne przestępstwa skarbowe;
- wykształcenie co najmniej średnie;
- nieposzlakowana opinia (w praktyce wystarczy zaświadczenie o niekaralności);
- dobry stan zdrowia pozwalający na pełnienie obowiązków na określonym stanowisku.
Nie jest to oczywiście pełna odpowiedź na pytanie „jak zostać celnikiem”. Jak widzisz, w formalnych wymaganiach nie ma szczegółowych informacji na temat wykształcenia czy innych kwalifikacji. Te znajdziesz w ofertach pracy na konkretne stanowiska. Mogą one dotyczyć np. znajomości języków obcych, posiadania prawa jazdy kategorii B, wiedzy z zakresu prawa materialnego.
Jak wygląda rekrutacja do Służby Celno-Skarbowej?
Myślisz o pracy jako celnik? Jeśli tak, to warto regularnie sprawdzać ogłoszenia z ofertami dla kandydatów do służby. Są one publikowane na stronach Izby Administracji Skarbowej (lokalnych, osobno dla każdego województwa). Aby szukać ofert pracy, wystarczy wejść w zakładkę Urząd Celno-Skarbowy, a następnie Nabór.
Jak zostać celnikiem? Przede wszystkim zacznij od wysłania niezbędnych dokumentów. Jest to życiorys (CV), zaświadczenie o niekaralności i korzystaniu z pełni praw publicznych, dokumenty potwierdzające wykształcenie i ewentualnie inne, wskazane w ogłoszeniu.
Proces rekrutacji do Służby Celno-Skarbowej wygląda następująco:
- formalna weryfikacja dokumentów przesłanych przez kandydatów;
- test wiedzy, składający się z 40 pytań z zakresu organizacji i funkcjonowania administracji publicznej w Polsce, członkostwa Polski w Unii Europejskiej itp.;
- test sprawności fizycznej;
- test psychologiczny;
- rozmowa kwalifikacyjna.
Jakie masz możliwości kariery w zawodzie celnika?
Praca funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej kojarzy się przede wszystkim z wykonywaniem obowiązków na granicy. Wielu celników zajmuje się jednak także pracą biurową, w oddziałach na terenie całego kraju.
Gdy podejmujesz pracę w Służbie Celno-Skarbowej, twoja kariera rozwija się w ściśle określony sposób. Początkujący celnicy pracują na stanowiskach aplikantów, następnie mogą zostać młodszymi i starszymi specjalistami, a później ekspertami i starszymi ekspertami.
Podstawowe zadania funkcjonariuszy celno-skarbowych to:
- kontrola przestrzegania prawa celnego i innych przepisów obowiązujących przy wwożeniu i wywożeniu towarów;
- sprawdzanie dokumentów celnych;
- przeprowadzanie odpraw celnych;
- kontrolowanie pojazdów wjeżdżających do Polski i wyjeżdżających z naszego kraju;
- pobieranie podatku VAT, akcyzy, ceł z importowanych towarów;
- pobieranie opłaty paliwowej;
- zapobieganie popełnianiu przestępstw skarbowych;
- kontrolowanie rynku zakładów i gier wzajemnych;
- wydawanie niektórych zezwoleń na prowadzenie biznesu związanego z hazardem.
Na czym polega praca celników w praktyce? Oprócz czuwania nad przebiegiem odprawy celnej i pobierania opłat na granicy państwa funkcjonariusze przeprowadzają kontrole transportu drogowego wspólnie z przedstawicielami innych instytucji, np. policją czy ITD. Mogą również sprawdzać zawartość paczek lub przesyłek. Aby wykrywać przestępstwa skarbowe, często współpracują z wyspecjalizowanymi agencjami, prowadząc wspólne śledztwa.
Zastanawiasz się, jak zostać celnikiem – a może odpowiadałaby Ci także praca jako agent celny? Oba zawody różnią się od siebie. Pracodawcą celnika jest Służba Celno-Skarbowa, a on sam jest urzędnikiem państwowym. Agent celny to osoba, która pracuje na rzecz prywatnej firmy. Sprawdź, jak zostać agentem celnym.
Ile zarabiają celnicy?
Osoby, które chcą dostać się do Służby Celno-Skarbowej, zazwyczaj nie robią tego ze względu na wysokość zarobków. Wynagrodzenie w zawodzie celnika nie należy do wysokich. Atutem tej pracy jest za to stabilność zatrudnienia, regularne wypłaty, a także dodatkowe elementy wynagrodzenia:
- „trzynastki”;
- premie uznaniowe;
- dopłaty do wypoczynku wakacyjnego;
- premie jubileuszowe;
- zwrot kosztów dojazdu – raz w roku.
Zarobki celników są ustalane na podstawie wytycznych z Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. Znajduje się w nim informacja na temat kwoty bazowej – w 2022 roku jest to 1803,16 zł. Dla poszczególnych stopni (aplikant, starszy aplikant itd.) stosuje się różne mnożniki dla tej kwoty.
Obecnie uposażenie zasadnicze z dodatkiem za stopień aplikanta wynosi 4150 zł brutto.
Jak zostać celnikiem? Przede wszystkim obserwuj strony z ofertami pracy. Ogłoszenia rekrutacyjne pojawiają się stosunkowo często i jeśli aplikujesz w terminie, już za kilka miesięcy możesz podjąć pracę w Służbie Celno-Skarbowej.