Służba cywilna to grupa urzędników, którzy sprawowaniem swoich funkcji zajmują się zawodowo. Nie są jak politycy wybierani w wyborach, a zatrudniani na zasadzie wyłaniania w konkursie lub nadania. Na czym polega praca w służbie cywilnej? Ile zarabia się jako urzędnik?
Praca w służbie cywilnej może być atrakcyjna zwłaszcza dla osób ukierunkowanych patriotycznie. Jeśli zawsze marzyłeś o służbie ojczyźnie, ale z jakichś powodów (na przykład zdrowotnych) nie masz możliwości, by stać się częścią służb mundurowych (takich jak wojsko albo policja), ten rodzaj pracy może być dla Ciebie idealnym wyborem.
Praca w służbie cywilnej – na czym polega?
Korpus służby cywilnej to grupa urzędników wykonująca określone zadania dla państwa. Zgodnie z zapisem z konstytucji wszystko musi być wykonywane przez jego członków rzetelnie, bezstronnie i neutralnie polityczne. Do pracy w tym zawodzie nie mogą więc pójść politycy czy aktywiści społeczni. Zwierzchnikiem całej formacji jest za to polityk – prezes rady ministrów (premier).
Aby podjąć pracę w służbie cywilnej, niezbędne jest polskie obywatelstwo, niekaralność i odpowiednie kwalifikacje. Miejscem pracy urzędnika służby cywilnej może być na przykład:
- Urząd Skarbowy,
- Główny Urząd Statystyczny,
- Sąd Rejonowy,
- Komenda Policji,
- Urząd Wojewódzki,
- Urząd Morski,
- Kancelaria Prezesa Rady Ministrów,
- jedno z ministerstw.
Obowiązki osoby zatrudnionej w jednym z tych miejsc różnią się od konkretnego stanowiska pracy, ale każdy członek korpusu ma zobowiązuje się bezwzględnie przestrzegać przepisów prawa, chronić interesów państwa, działać racjonalnie, bezstronnie i dyskretnie, zachowywać się godnie oraz stale rozwijać swoją wiedzę. Przed rozpoczęciem pracy każdy urzędnik administracji rządowej musi odbyć 4-miesięczną służbę przygotowawczą, która jest rodzajem kończącego się egzaminem szkolenia.
Praca w służbie cywilnej – stanowiska
Istnieje wiele stanowisk związanych z pracą w służbie cywilnej, ale najważniejsze na znaczeniu ma tu rozróżnienie między pracownikiem służby cywilnej (osobą zatrudnioną na umowę o pracę) oraz urzędnikiem służby cywilnej (zatrudnioną na podstawie mianowania). O mianowanie można starać się po trzech latach stażu pracy. Łączy się ona z pewnymi korzyściami, ale też z dodatkowymi obowiązkami. Urzędnik mianowany zyskuje dodatkowy urlop wypoczynkowy, dodatkową ochronę statusu zatrudnienia i gwarancje wynagrodzenia i dodatek pieniężny z tytułu posiadanego stopnia służbowego. W zamian nie może zaś zakładać i należeć do partii politycznej oraz musi składać oświadczenia majątkowe.
Aby przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego do mianowania, należy mieć tytuł magistra, znać przynajmniej jeden język obcy, a jeśli nie posiada się jeszcze 3-letniego stażu pracy, uzyskać zgodę dyrektora generalnego urzędu. Postępowanie kończy się egzaminem, którego pomyślny wynik i odpowiednio wysokie miejsce w rankingu kandydatów prowadzi do mianowania. Nie jest łatwo je uzyskać, ponieważ istnieje roczny limit mianowań ustalany przez radę ministrów. W 2020 roku wynosił on 490 osób.
Praca w służbie cywilnej – zarobki
Praca w sektorze państwowym, jakim jest też służba cywilna, to nie tylko stabilne zatrudnienie, ale też całkiem niezłe zarobki. Co prawda średnie wynagrodzenie członka korpusu służby cywilnej wynosiło tylko 4140 zł brutto miesięcznie, ale wraz ze wszystkimi dodatkami było to już aż 6403 zł brutto. Mniej zarabiają specjaliści w Urzędach Wojewódzkich – około 3400 zł brutto. Więcej z kolei pracownicy ministerstw – średnio 5614 zł brutto bez dodatków, a aż 9049 brutto zł wraz z dodatkami. Ma na to wpływ również to, że ministerstwa znajdują się w Warszawie. Regułą jest bowiem, że większych miastach zarabia się więcej, i pracowników służby cywilnej też to dotyczy.
Praca w służbie cywilnej – wady i zalety
Praca w służbie cywilnej łączy się z pewnymi korzyściami. Po pierwsze wysokie dodatki służbowe. Można liczyć na 13 pensję i inne udogodnienia. Nie we wszystkich branżach przepisy prawa pracy są przestrzegane tak skrupulatnie, jak w administracji publicznej. Trzeba też zauważyć, że nie bez powodu mówi się o tej pracy służba. Pomoc obywatelom to coś, z czego jedni mogą czerpać powód do dumy i się tym szczycić, jednak inni patrzą na urzędników państwowych z pogardą.
Główną wadą pracy w służbie cywilnej jest zaś bez wątpienia monotonia, która może się wkraść podczas rutynowego wykonywania zadań. W tej pracy postępuje się według ściśle określonych schematów i raczej nie ma w niej miejsca na inwencję twórczą.
Praca w służbie cywilnej jest dość prestiżowa i ma wiele innych zalet. To branża, w której skrupulatnie przestrzega się kodeksu pracy, a wypłata jest zawsze na czas. Warto się więc zainteresować którymś z przyszłych naborów, zwłaszcza jeśli jest się patriotą.