Chyba każdy pracownik nie może doczekać się początku kolejnego miesiąca, w którym na konto wpada wypłata za miesiąc poprzedni. Stawki jednak są różne, więc każdy może mieć inne wynagrodzenie zasadnicze. Czym jest, ile wynosi i jak je obliczyć?
Według art. 85 Kodeksu pracy ostateczny termin wypłaty miesięcznej następuje 10 dnia kolejnego miesiąca (choć może być wcześniej, w zależności od ustaleń pracodawcy). Zdarzają się wyjątki, ale mają one uzasadnienie tylko wówczas, gdy kwota wynagrodzenia nie jest stała – zależy np. od liczby przepracowanych godzin. Jeśli akurat czekasz na swoją wypłatę, przeczytaj ten artykuł i poznaj lepiej wynagrodzenie zasadnicze.
Wynagrodzenie zasadnicze – czym jest?
Wynagrodzenie zasadnicze ustalane jest między pracodawcą a przyszłym pracownikiem i jego kwota uwzględniana jest przy podpisywaniu umowy. Każdy pracownik może mieć inne wynagrodzenie, w zależności m.in. od tego, na jakim stanowisku pracuje i czym się zajmuje.
Warto oddzielić wynagrodzenie zasadnicze od minimalnego – wiele osób uważa, że pojęcia te oznaczają to samo, a są to zupełnie różne terminy. Wynagrodzenie zasadnicze to stała kwota podstawowa ustalona z pracodawcą przy zawiązywaniu umowy. Wynagrodzenie minimalne z kolei to najmniejsza kwota, jaką może wypłacić pracodawca przy współpracy na umowie o pracę. Stawka ta co jakiś czas się zmienia. Obecnie wynosi ona 3010 zł brutto, czyli 2363,56 zł netto.
Kiedy mowa o umowach cywilnoprawnych – zlecenie i dzieło, częściej spotyka się z podstawową stawką godzinową. W 2022 roku w Polsce wynosi ona 19,70 zł brutto, czyli 13,91 zł netto. W takim wypadku miesięczna wypłata jest ruchoma i zależy od tego, ile godzin w danym miesiącu przepracujesz.
Składniki wynagrodzenia – co składa się na płacę miesięczną?
Skoro wynagrodzenie zasadnicze jest tylko podstawą tego, co otrzymuje co miesiąc pracownik, to co jeszcze składa się na jego wypłatę? Składniki można podzielić na dwie grupy – obligatoryjne, czyli takie, które pracodawca ma obowiązek brać pod uwagę, wysyłając pracownikowi, oraz fakultatywne. Te drugie nie są obowiązkowe i przysługują pracownikowi, kiedy według przepisów ustalanych w firmie przepisów i zasad, zyska on prawo do premii czy dodatków.
Do obligatoryjnych składników wynagrodzenia wlicza się natomiast, oprócz wynagrodzenia zasadniczego:
- dodatki obowiązkowe za pracę w weekendy, święta oraz ewentualne nadgodziny,
- zwiększone wynagrodzenie za pracę w nocy,
- wynagrodzenie dodatkowe za pełnienie dyżurów w pracy wykonywanych poza normalnymi godzinami,
- wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy – obowiązuje tylko w niektórych przypadkach, np. gdy pracownik nie mógł dotrzeć do pracy, ale jego zaangażowanie pozwala pracodawcy go wynagrodzić,
- wynagrodzenie wyrównawcze wykorzystywane w przypadku przeniesienia pracownika do innej pracy – jest to różnica między wynagrodzeniem sprzed przeniesienia a tym po przeniesieniu.
Wynagrodzenie minimalne – jak ustalać i obliczyć płacę brutto i netto?
Chcesz wiedzieć, jaką część twojego wynagrodzenia stanowi wynagrodzenie zasadnicze? Istnieje prosty sposób, aby to obliczyć! Wystarczy, że od wynagrodzenia brutto odejmiesz kwoty wszystkich składników ubezpieczenia społecznego. Jest to składka chorobowa, emerytalna i rentowa. Gdy wyliczysz kwoty składające się na twoje ubezpieczenie, dodaj je i sumę odejmij od wynagrodzenia brutto. Powstały wynik to właśnie wynagrodzenie zasadnicze brutto.
W celu obliczenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego netto, od kwoty brutto musisz odjąć kolejne koszty, które stoją po twojej stronie. Oprócz składek na ubezpieczenie społeczne odejmij jeszcze ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy. Dopiero wówczas otrzymasz kwotę netto, która co miesiąc wypłacana jest na twoje konto.
Nie są to jednak wszystkie wydatki związane z miesiączką wypłatą – koszty stoją także po stronie pracodawcy. Oprócz stawki, podstawowej, którą ci wysyła, musi jeszcze opłacić następujące składki:
- składka na Fundusz Pracy,
- składka na ubezpieczenie wypadkowe w przypadku pracodawców, którzy zatrudniają do 9 pracowników,
- składka na ubezpieczenie emerytalne,
- składka na ubezpieczenie rentowe,
- składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Dopiero po zsumowaniu kwot ze wszystkich tych składek i dodaniu sumy do wynagrodzenia brutto, obliczyć można koszty, jakie ponosi pracodawca.
Wynagrodzenie – jak wygląda przed ukończeniem 26 roku życia?
Podane wyżej informacje dotyczą osób, które ukończyły już 26 lat i nie obowiązuje ich tzw. ulga podatkowa. W przypadku pracowników, którzy nie przekroczyli tego progu wiekowego, sytuacja wygląda nieco inaczej.
Osoby objęte programem „Bez PIT dla młodych” nie muszą opłacać podatku PIT. Muszą oni jednak spełnić podstawowy warunek – ich roczny przychód nie może przekroczyć 85528 zł brutto. Oznacza to, że miesięczny przychód brutto może wynosić maksymalnie 7127 zł.
Zwolnienie z PITu tyczy się zarówno umowy o pracę, jak i również umów cywilnoprawnych. Od przychodów nie jest pobierane 17%, więc młody pracownik otrzymuje większe wynagrodzenie w porównaniu do osób po 26 roku życia. Muszą oni odprowadzać podatek 17% do 85528 zł przychodu, s powyżej tej kwoty – 32% podatku.
Wysokość wynagrodzenia a chorobowe
Nikt nie lubi być chory – problemy zdrowotne to najgorsze, co może nas spotkać. Nawet jeśli są one niewielkie, widocznie wpływają na jakość życia i możliwość funkcjonowania. Czasem, gdy przez chorobę nie jesteś w stanie wykonywać obowiązków pracowniczych, musisz poprosić lekarza o zwolnienie lekarskie na kilka dni, a czasem tygodni. Czy zastanawiałeś się, jak taka sytuacja wpływa na wysokość twojego wynagrodzenia? Czy chorobowe znacznie obniża twoją miesięczną wypłatę?
W przypadku ubezpieczenia oraz opłacania wszystkich wymaganych składek pracownikowi w razie choroby przysługuje zasiłek chorobowy, oraz wynagrodzenie chorobowe. Świadczenia te najczęściej równe są 80% wynagrodzeni podstawowego, choć w niektórych przypadkach może wynosić nawet 100%.
Aby obliczyć wynagrodzenie, jakie otrzymasz w trakcie miesiąca choroby, musisz od podstawowego wynagrodzenia chorobowego odjąć 13,71%, które stanowią składki. Podstawową stawkę chorobową dzielisz przez 30 i otrzymujesz kwotę wynagrodzenia za jeden dzień niezdolności do pracy,
Wynagrodzenie zasadnicze – podsumowanie
Reasumując, wynagrodzenie zasadnicze nie ma nic wspólnego z płacą minimalną. Zwykle jest to stała kwota, którą pracodawca uzgadnia z pracownikiem przy podpisywaniu umowy i rozpoczęciu współpracy. Do tej stawki dodawane są jeszcze inne, tzw. składniki wynagrodzenia. Wyróżnia się dwie grupy składników – obligatoryjne oraz nieobowiązkowe, dodatki czy premie. Wynagrodzenie minimalne natomiast to ogólnie narzucona kwota brutto, która stanowi minimalną stawkę, jaką pracodawca może zaproponować pracownikowi.
Aby obliczyć swoją wypłatę netto, najpierw musisz wyliczyć wynagrodzenie zasadnicze brutto, odejmując od wynagrodzenia brutto kwotę za ubezpieczenie społeczne. Później odejmij ubezpieczenie zdrowotne. Otrzymany wynik to twoje wynagrodzenie netto. Będzie ono większe, jeśli nie ukończyłeś jeszcze 26 lat, ponieważ jeśli nie przekraczasz przychodu rocznego 85528, nie musisz odprowadzać 17% podatku PIT.
Wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy zwykle wynosi 80% normalnej wypłaty. Aby obliczyć, jakie będzie twoje dzienne wynagrodzenie chorobowe, musisz 80% wynagrodzenia netto podzielić przez 30.
Sprawdź zarobki w poszczególnych zawodach
