Jak zostać terapeutą uzależnień – czym się zajmuje terapeuta i jakie musi skończyć szkolenia w dziedzinie uzależnień?

Alkoholizm, narkomania, lekomania czy zakupoholizm. W wyjściu z nałogów pomaga terapeuta uzależnień. Jak zostać terapeutą uzależnień? Jakie kursy trzeba ukończyć? Czy potrzebny jest dyplom ukończenia studiów? Odpowiadamy na te pytania.

Praca terapeuty uzależnień z pewnością nie należy do łatwych, ale pomaganie ludziom w wyjściu z nałogu daje ogromną satysfakcję. Zapotrzebowanie na osoby wykwalifikowane w tym kierunku jest coraz większe. Z tego artykułu dowiesz się, jak zostać terapeutą uzależnień i jakie cechy są potrzebne, aby pracować z osobami uzależnionymi.

Na czym polega praca terapeuty uzależnień?

Terapeuta uzależnień pracuje z osobami, które są uzależnione od alkoholu, narkotyków, różnych substancji psychoaktywnych, dopalaczy, leków, zakupów, hazardu, seksu, Internetu czy pornografii. Pomaga leczyć każde uzależnienie, wytrwać bez nałogu i osiągnąć równowagę psychiczną. Poza tym uczy pacjenta nowych, prawidłowych zachowań i panowania nad swoim stanem emocjonalnym. Doświadczenie zawodowe zdobywa podczas stażu w poradniach i ośrodkach leczenia uzależnień. Niezbędne są również praktyki pod superwizją podczas pracy z ludźmi. Osoba z wykształceniem wyższym i tytułem magistra może uzyskać odpowiednie zaświadczenie, które umożliwi jej prowadzenie terapii. Chodzi o certyfikat specjalisty terapii uzależnień przyznawany przez KBPN (Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii).

Dla kogo jest przeznaczona terapia uzależnień i jakie są jej rodzaje?

Terapia pomaga osobom uzależnionym wrócić do normalnego życia i funkcjonowania w społeczeństwie oraz podjąć pracę zawodową. Po jej zakończeniu pacjent powinien przestać stosować substancję psychoaktywną lub uwolnić się od innego uzależniającego czynnika. Terapia ma największe szanse na powodzenie, jeśli pacjent się na nią zgłasza sam, a nie pod naciskiem rodziny czy znajomych.

Etapy terapii odwykowej:

1. Abstynencja, czyli zaprzestanie zażywania środków uzależniających lub wykonywania określonych czynności.
2. Detoks, który polega na odtruwaniu organizmu.
3. Program terapeutyczny i terapia nawrotów uzależnienia. Bardzo pomocne są grupy wsparcia.

Aby pomóc ludziom wyjść z różnego rodzaju nałogów, terapeuci stosują między innymi psychoterapię indywidualną i grupową, trening umiejętności, psychoedukację czy reprogramming. Poza tym uczą uzależnionego o jego chorobie i o tym, jak uzyskać samokontrolę. Wyjaśniają mu mechanizmy uzależnienia oraz jego negatywne skutki. Dzięki temu pacjent jest przygotowany do radzenia sobie z problemami bez środków bądź zachowań, które go uzależniły.

Jak zostać terapeutą uzależnień?

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, podaje, że terapię osób uzależnionych mogą prowadzić lekarze, którzy posiadają specjalizację z psychiatrii i osoby, które mają certyfikat specjalisty terapii uzależnień. Certyfikat instruktora terapii uzależnień wydawany jest osobom, które zdały egzamin certyfikacyjny. Wydaje go Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Wymagane jest wykształcenie wyższe medyczne lub w dziedzinie socjologii, pedagogiki, psychologii, teologii, resocjalizacji lub nauk o rodzinie. Osoby, które mają wykształcenie wyższe kierunkowe, mogą otrzymać Certyfikat Specjalisty Psychoterapii Uzależnień, a osoby po maturze Certyfikat Terapii Uzależnień. Zatem, aby stać się certyfikowanym specjalistą psychoterapii uzależnień, potrzebne są studia wyższe magisterskie i odpowiednie kursy.

Czego uczą się terapeuci na studiach i szkoleniach?

Studia psychologiczne bądź szkolenia w zakresie uzależnień przygotowują do pracy z osobami, które nadużywają substancji psychoaktywnych lub są uzależnione od jakiegoś zachowania.

Program szkoleń obejmuje zagadnienia takie jak:

• formy uzależnień,
• profilaktyka uzależnień;
• strategie terapeutyczne;
• patologie społeczne i dysfunkcje rodzinne;
• konsekwencje uzależnień;
• wprowadzenie do psychopatologii;
• zagadnienia z zakresu uzależnień behawioralnych i chemicznych oraz mieszanych;
• podstawy psychologii;
• metodyka pracy z osobami uzależnionymi.

Zgodnie z programem absolwenci muszą sprawdzić nabyte umiejętności w praktyce. Aby być terapeutą ds. uzależnień, należy się ciągle kształcić. Ważne jest też uzupełnienie wiedzy z zakresu specjalistycznego leczenia i nowych metod terapii.

Jakie cechy charakteru są niezbędne, aby zostać instruktorem ds. terapii uzależnień?

Do wykonywania tej pracy niezbędne jest nie tylko odpowiednie wykształcenie, ale też cechy charakteru, które pomagają odpowiednio podejść do pacjentów. W pracy terapeutycznej ważna jest również asertywność i odporność na stres. Zdarza się, że terapia kończy się niepowodzeniem, wtedy liczy się stabilność emocjonalna, umiejętność zachowywania dystansu i to, aby nie przenosić pracy do życia osobistego. Podczas pracy z osobami uzależnionymi trzeba przejawiać przede wszystkim cierpliwość i empatię. Terapeuta uzależnień powinien odczuwać powołanie do zawodu i chęć pomocy osobom uzależnionym. Udzielanie pomocy jest niezwykle istotne, bo nieleczone uzależnienia mogą zrujnować życie, a nawet doprowadzić do śmierci.

Gdzie może znaleźć pracę terapeuta ds. uzależnień?

Terapeuta ds. uzależnień może znaleźć zatrudnienie w miejscach takich jak:

• młodzieżowe ośrodki wychowawcze;
• poradnie psychoterapeutyczne;
• stowarzyszenia i fundacje pomagające osobom uzależnionym;
• prywatne ośrodki opieki;
• domy samopomocy;
• placówki NFZ;
• instytucje opiekuńcze;
• kliniki i przychodnie;
• ośrodki i gabinety leczenia uzależnień.

Jakie są zarobki specjalistów ds. uzależnień? Według danych statystycznych średnie wynagrodzenie miesięczne na tym stanowisku nie przekracza 4 500 zł brutto. Najlepsi specjaliści w tej dziedzinie zarabiają powyżej 6 000 zł brutto.

Osoby, które zastanawiają się nad tym, jak zostać terapeutą uzależnień, muszą sobie zdawać sprawę z tego, że jest to trudna i odpowiedzialna praca, która wymaga umiejętności prowadzenia dialogu z różnymi typami pacjentów i okazywania im zrozumienia.